chemioterapia, kroplówka, dr Marcin Kubiak

Rozwój tej grupy leków przeciwnowotworowych był związany z obserwacjami uszkodzenia szpiku kostnego po ekspozycji personelu wojskowego na substancje chemiczne stosowane w czasie I i II wojny światowej. W kolejnych latach substancje te były stosowane u chorych na nowotwory wywodzące się z układu krwiotwórczego, a następnie u chorych na inne nowotwory. Doprowadziło to do powstania nowej specjalizacji – onkologii klinicznej – zajmującej się systemowym leczeniem nowotworów.

Podstawowym mechanizmem działania leków cytotoksycznych (uszkadzających komórki) jest zahamowanie podziałów komórkowych przez uszkodzenie nici DNA, upośledzenie syntezy kwasów nukleinowych potrzebnych do budowy nici DNA lub zahamowanie prawidłowego podziału komórkowego.

Leki te działają na wszystkie szybko dzielące się komórki w ustroju, przede wszystkim komórki guza, ale również komórki prawidłowych tkanek, takich jak szpik kostny czy przewód pokarmowy. Z tego względu większość leków cytotoksycznych posiada charakterystyczne działania niepożądane. Należą do nich między innymi:

● leukopenia (spadek poziomu leukocytów – komórek układu odpornościowego),

● anemia (spadek poziomu hemoglobiny),

● trombocytopenia (spadek poziomu płytek krwi),

● łysienie,

● uszkodzenie błon śluzowych,

● niepłodność.

Ponadto niektóre leki charakteryzują się wyższym ryzykiem uszkodzenia określonych narządów, np. serca (antracykliny), nerek (cisplatyna) lub płuc (bleomycyna).

Źródło: klinij tutaj